Wolkentypen Volgens de beschrijving van de WMO worden er 4 wolkentypen onderscheiden:
Lage, middelbare en hoge wolken. Wolken met een grote verticale uitstrekking omvat alle 3 niveau's.
Hoogteligging van de wolkenbasis in km:
. Poolgebieden Gematigde breedte Tropen Hoge wolken 3 - 8 5 - 13 6 - 18 Middelbare wolken 2 - 4 2 - 7 2 - 8 Lage wolken 0 - 2 0 - 2 0 - 2
Wolkengeslachten De 4 wolkentypen zijn in 10 wolkengeslachten (generea) ingedeeld:
Hoge wolken Middelbare wolken Lage wolken Wolken m. gr. vert. uitstrekking Cirrus
Cirrocumulus
Cirrostratus Altocumulus
Altostratus Stratocumulus
Stratus Nimbostratus
Cumulus
Cumulonimbus
Ook zijn er bij de SMA, Zürich, hier, korte tekstuele beschrijvingen van de 10 wolkengeslachten beschikbaar met daarbij een voorbeeld.
Wolkengeslachten, soorten, varianten, bijkomende vormen en wolken en hoofdtypen. De wolkengeslachten zijn onder te verdelen in 27 wolkensoorten. Een verdere verdeling is mogelijk in varianten, bijkomende vormen en bijkomende wolken.
Geslacht Soorten Varianten Bijkomende
vormen Hoofdtypen
(Genus) Cirrus fibratus
uncinus
spissatus
castellanus
floccus intortus
radiatus
vertebratus
duplicatus mamma Cirrocumulus
Altocumulus
Cumulonimbus Cirrocumulus stratiformis
lenticularis
castellanus
floccus undulatus
lacunosus virga
mamma . Cirrostratus fibratus
nebulosus duplicatus
undulatus . Cirrocumulus
Cumulonimbus Altocumulus stratiformis
lenticularis
castellanus
floccus translucidus
perlucidus
opacus
duplicatus
undulatus
radiatus
lacunosus virga
mamma Cumulus
Cumulonimbus Altostratus . translucidus
opacus
duplicatus
undulatus
radiatus virga
praecipitatio
pannus
mamma Altocumulus
Cumulonimbus Stratocumulus stratiformis
lenticularis
castellanus translucidus
perlucidus
opacus
duplicatus
undulatus
radiatus
lacunosus mamma
virga
praecipitatio Altostratus
Nimbostratus
Cumulus
Cumulonimbus Stratus nebulosus
fractus opacus
translucidus
undulatus praecipitatio Nimbostratus
Cumulus
Cumulonimbus Nimbostratus . . praecipitatio
virga
pannus Cumulus
Cumulonimbus Cumulus humilis
mediocris
congestus
fractus radiatus pileus
velum
virga
praecipitatio
arcus
pannus
tuba
Altocumulus
Stratocumulus Cumulonimbus calvus
capillatus . praecipitatio
virga
pannus
incus
mamma
pileus
velum
arcus
tuba
Altocumulus
Altostratus
Nimbostratus
Stratocumulus
Cumulus
Afkortingen en beschrijvingen Hoofdsoorten: Cirrus Ci Vezelige witte fijne draden of plukjes op het hoge niveau Cirrocumulus Cc Kleine wolkenplukjes zonder licht-donker structuur, met duidelijke openingen, in een laag op het hoge niveau Cirrostratus Cs Egale laag van dunne bewolking op het hoge niveau Altocumulus Ac Wolkenlaag op het middelbare niveau, bestaande uit ballen of rollen, met eigen schaduw en openingen ertussen Altostratus As Egale, witte of grijze wolkenlaag op het middelbare niveau Stratocumulus Sc Wolkenlaag van ballen of rollen met duidelijke gaten en zware licht-donkercontrasten, op het lage niveau Stratus St Een grijze, egale wolkenlaag op het lage niveau Nimbostratus Ns Donkere, grijze wolken op het middelbare niveau, vaak reikend naar de grond en met langdurige neerslag Cumulus Cu Afzonderlijke, gebolde wolken op het lage niveau Cumulonimbus Cb Grote stapelwolk, tot grote hoogte oprijzend, met een rafelige basis en zware neerslag
Wolkensoorten: fibratus fib Vrijwel recht, of min of meer gebogen, zonder haken uncinus unc Komma- of haakvormig, geen afgeronde pluk bewolking spissatus spi Dicht genoeg voor grijs uiterlijk tegen de zon in castellanus cas Torentjes verbonden door een gemeenschappelijke basis floccus flo Kleine plukjes bewolking, met een gerafelde onderkant en vaak virgae stratiformis str Horizontaal zeer uitgestrekte wolkendeken of –laag nebulosus neb Dunne sluier zonder uiterlijke kenmerken lenticularis len Golfwolk; amandel- of lensvormig fractus fra Gerafelde wolkenflarden humilis hum Afgeplat mediocris med Gemiddelde diepte, toppen met vrij kleine uitstulpingen congestus con Zichtbaar groeiend, vaak grote verticale ontwikkeling, met toppen die op een bloemkool lijken calvus cal Toppen zien er afgerond uit, verliest cumuliforme uiterlijk, maar geen duidelijke cirrus capillatus cap Duidelijk aanwezige ijzige delen met een vezelachtige uiterlijk (aambeeld, pluim of verwarde cirrus)
Wolkenvarianten: intortus in Onregelmatige gebogen of schijnbaar verward vertebratus ve Lijkend op ribben, wervels of visgraten undulatus un Flarden, velden of lagen met parallelle golven radiatus ra Brede parallelle banden, die door perspectief bij elkaar lijken te komen lacunosus la Dunne wolk met regelmatig geplaatste gaten (enigszins een honingraatstructuur of als een net); zeldzaam duplicatus du Meer dan een laag, op verschillende hoogten translucidus tr Doorschijnend genoeg om de plaats van de zon of de maan te zien perlucidus pe Uitgestrekte lagen of flarden met ruimten ertussen (soms erg klein), zodat er blauwe lucht, de zon of de maan te zien is opacus op De zon of de maan wordt volledig afgedekt
Bijzondere of bijkomende wolkenvormen : incus inc Aambeeld mamma mam Buidels die uit het bovenste deel van de wolk hangen virga vir Valstrepen: slierten neerslag die de grond niet bereiken praecipitatio pra Neerslag die het aardoppervlak bereikt arcus arc Langgerekte wolkenrol, soms in boogvorm tuba tub Trechter of slurf onder een wolk pileus pil Wolkenkap of hoed boven de opstijgende cel velum vel Dunne uitgestrekte wolkenlaag, waar de meest krachtige cellen doorheen kunnen breken pannus pan Rafelige wolkenflarden onder de hoofdmassa
Moederwolken: cirrocumulogenitus ccgen altocumulogenitus acgen altostratogenitus asgen nimbostratogenitus nsgen stratocumulogenitus scgen cumulogenitus cugen cumulonimbogenitus cbgen
